(Farsça: بهائیت Bahá'iyyat, Arapça: بهائية Bahá'iyya) insanlığın ruhsal birliğine odaklanan tek tanrılı bir din. Bahai öğretisi üç ana temel üzerine odaklanır: yaradılışın kaynağı olan Tanrı'nın birliği, tüm önemli dinlerin aynı ruhani kaynaktan ve Tanrı'dan gelmesiyle dinin birliği ve tüm insanlığın eşit yaratılması, çeşitlilik içinde birlik ilkesi doğrultusunda ırk ve kültür farklılıklarının takdir ve kabul görmesi öğretisiyle insanlığın birliği Bahai öğretisine göre insanlığın görevi dua, içe bakış ve insanlığa hizmetle Tanrı'yı öğrenmek ve sevmektir.Bahailik 19. yüzyılda Bahaullah tarafından İran'da kurulmuştur. Bahaullah öğretileri nedeniyle İran'dan Osmanlı İmparatorluğu'na sürülmüş ve burada ölmüştür. Ölümünün ardından liderliği oğlu Abdülbaha devralmış ve dini İran ve Osmanlı topraklarını aşıp Avrupa ve Amerika'da yayılmaya başlarken zulme maruz kalan İran'daki mevcudiyetini ise sağlamlaştırmıştır.[3] Abülbaha'nın ölümünden sonra ise Bahai topluluğu yeni bir döneme girmiş ve yönetim bir kişinin elinden seçilmiş ve atanmış kişilere geçmiştir. Bugün dünyada 200'den fazla ülkede 5 milyonun üzerinde Bahai olduğu tahmin edilmektedir.
Bahailik'te tanrının birçok elçi görevlendirdiği ve bu elçiler vasıtasıyla o zamanın ve toplumun gereksinimlerine göre dinler kurulduğuna inanılır. Bu elçiler arasında Musa, İsa ve Muhammed gibi İbrahimi figürlerin yanında Hint dinlerindeki Krişna ve Buda gibi figürler de vardır. Bu inanca göre bu peygamberlerin sonuncusu Bab ya da Bahaullah'tır. Bahailik inancına göre her peygamber kendinden sonra gelecek peygamberlere dair kehanette bulunmuştur ve Bahaullah'ın hayatı ve öğretileri önceki kitapların dünyanın sonu öğretilerine uygundur. İnsanlık kolektif bir evrim sürecindedir ve günümüzün gereksinimleri barış, adalet ve küresel düzeyde birlikti
NEDİR?
1800'lerde İran'da Babî inancının uzantısı olarak doğan bir dindir. Bahâîliğin ortaya çıkışında İran toplumunun içinde bulunduğu sosyal ve kültürel şartların önemli bir yeri vardır. 19. yüzyılın başlarında İran’da kurtarıcının beklendiği bir dönemdir. İran’da idarenin son derece baskıcı bir yönetim anlayışı içinde olması ve kitlelerin ekonomik olarak giderek ezilmesi gibi hususlar, insanların kendilerini adalete kavuşturacak bir kurtarıcı beklemesine neden olmuştur.[7] İran hükümeti ülkedeki iç ve dış karışıklıklara bir çözüm getirememiştir. Halk ülkedeki huzursuzluktan oldukça rahatsız olmuştur. Hükümetin ülkede tam olarak otorite kuramaması ulemanın halk üzerindeki etkisinin artmasına sebep olmuştur. Bu sebepler doğrultusunda Bahâîlik kendisine taraftar bulmakta zorlanmamıştır. Irkçılık, sınıfçılık ve dinî grup taassuplarının hakim olduğu bir dönemde renkleri, ırkları ve dinleri ne olursa olsun bütün insanların bir olduğu iddiasıyla ortaya çıkan Bahâîliğin dikkatleri üzerine toplaması normal sayılabilir .[8] Bahâî Tarihi, 1844'te Bab'ın (Seyyid Ali Muhammed) yeni bir çağın gelmekte olduğunu ve yeni bir peygamberin geleceğini ilan etmesiyle başlar. Bahâîliğin kurucusu, lakabı Bahaullah olan Mirza Hüseyin Ali'dir. 21 Nisan 1863'te Bağdat'ta sürgünde iken peygamberliğini ilan etmiştir.
TARİHÇESİ
Seyyid Ali Muhammed (Bab) (Bab, Arapça'da kapı demektir), kendisinin tüm Müslüman âleminin beklediği kişi olan "Kaim", "Mehdi" olduğunu 23 Mayıs 1844'te Şiraz'da ilan etti. Binlerce kişi Bab'a inanarak "Babi" oldu. Bu gelişmeler ve onun eski dinî yapıya göre çok yenilikçi ve radikal fikirleri ortaya koyması İran'da işkencelere ve baskılara yol açtı. Bab, 1850'de Tebriz şehrinde kurşuna dizildi. Birçok Babi ise yine İran'da değişik feci işkence yöntemleri ile öldürüldü. Bab'ın ölümünden sonra Babi'lere Mirza Hüseyin Ali (Bahaullah) liderlik etti. Bahaullah ve beraberindekiler İran Kaçar yönetiminin baskısıyla, Osmanlı Devleti ile yapılan görüşmeler sonunda Bağdat'a sürgün edildi. Bahaullah 1863'te burada, Bab'ın gelişini müjdelediği kişinin kendisi olduğunu ve insanlık tarihinde bütün önceki dinlerin gelmesini vaat ettiği "Dünya'nın bir vatan gibi olacağı, insanların artık savaş yapmayı öğrenmeyecekleri" Mehdi çağının gelmiş olduğunu ilan ederek Bahâî Dini'nin yeni ilkelerini açıkladı. Öte yandan, Bahaullah'a inanmayıp, ona karşı da çıkan, Bahaullah'ın üvey kardeşi Mirza Yahya, “Subh-i Ezel” adlı ayrı bir inanca öncülük etmiş ve daha sonrasında Kıbrıs'a sürgün edildikten sonra, günümüzde Kıbrısta yaşayan Ezelilerinde temelini atmıştır. Kardeşi Kıbrıs'ta sürgündeyken, Bahaullah'ta hayatının 40 yılı Osmanlı Devleti'nin topraklarında geçirmiştir. Osmanlı Devleti'nin Bahaullah ve Bahâîlere sürgün dışında bir baskısı olmamıştır, İran'daki gibi hayatlarına yönelik şiddet görmemişlerdir.12 Aralık 1863'te vardığı Edirne'de bu tarihten itibaren 5 yıla yakın yaşadı.
Bahâî Dünya Merkezi İsrail'in Hayfa şehrindedir. 1868'ten itibaren Bahaullah ve ailesinin ve beraberindeki inananlarının o tarihte Osmanlı toprağı olan Akka Kalesine (bugün İsrail'de Akdeniz kıyısında) sürgün edilmesi ve orada vefatına kadar yaşamaya devam etmesi sonrasında Akka'nın hemen yanındaki Hayfa şehri, Bahâî Dünya Merkezi'nin yeri oldu. Bahâîlik Birleşmiş Milletler'de temsil edilmekte ve Dünya'daki gayrisiyasi alanlarda sosyoekonomik projelere katkıda bulunmak için çalışmaktadır.
Öğretileri
Bahâîlikteki bâzı öğretiler- Allah birdir.
- Tüm ilahi dinlerin temeli birdir.
- İnsanlık âlemi birdir.
- Din bilim ve akıl ile uyum içinde olmalıdır.
- Irksal, dinsel, etnik taassuplar terk edilmelidir.
- Kadın ve erkek eşittir.
- Genel barış için çalışılmalıdır.
- Eğitim zorunludur ve evrensel eğitim hedeflenmelidir.
- Serbest düşünce ile gerçek araştırılmalıdır.
- Aşırı zenginlik ve yoksulluk kaldırılmalıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder